Irak'tan Türkiye'ye geçen yıl durdurulan ve Erbil-Bağdat arasındaki anlaşmazlıklar nedeniyle yeniden başlatılamayan petrol ihracatı konusuna değinen uzmanlar bu durumun Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan’ın ziyaretiyle çözülebileceğini değerlendiriyor.
Irak'tan Ceyhan Limanı'na petrol akışı Paris merkezli Uluslararası Tahkim Mahkemesinin Türkiye ile Irak arasındaki petrol ihracatı konusunda verdiği karar sonrası 25 Mart 2023'te durdu.
Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan’ın 22 Nisan’da yapacağı Irak ziyaretinde, gündeme gelecek maddeler arasında petrol ihracatının yeniden başlatılması konusunun da yer alması bekleniyor.
Irak ekonomisinin Erbil ve Bağdat'ın petrol ihracatı konusunda henüz anlaşmaya varamadığı için 14 milyar dolar zarar görüldüğü de tahminler arasında yer alıyor.
Irak'tan Türkiye'ye petrol ihracatının yeniden başlatılmasının iki ülke için de olumlu etkileri olacağını düşünen Iraklı enerji uzmanları, Bağdat-Erbil ilişkileri için de olumlu sonuçlar ortaya çıkacağını düşünüyor.
Irak ve Türkiye arasında devam eden karşılıklı ziyaretlere işaret eden Enerji uzmanı Mazin es-Saad, Cumhurbaşkanı Erdoğan'ın ziyaretiyle petrol ihracatı konusunun çözüme kavuşabileceğini ifade etti.
Irak ve Türkiye arasındaki olumlu havanın altını çizen Saad bu durumun petrol sevkiyatı konusunu ön plana çıkarabileceğini de belirtti.
Irak'ın Kerkük'ten Fişhabur'a giden petrol boru hattının onarımını tamamladığını dile getiren Enerji uzmanı Hamza Cevahiri , "Petrol sevkiyatının yeniden başlaması hem Irak hem de Türkiye için iyi olacak ve iki ülke de bunu memnuniyetle karşılar. Bu konuda bir sorun görünmüyor." Dedi.
Irak Enerji Merkezi Başkanı Fırat Musevi ise Irak'ın günlük 350 bin varil petrol transfer etme kapasitesine sahip olan boru hattını onarma çalışmasının devam ettiğini belirterek "IKBY'den üretilen petrolün merkezi yönetimin denetimine girmesi lazım. Bu da Irak'ın petrolü Türkiye'ye sevk etmesinde elini güçlendirecektir." Diye konuştu.
Irak Petrol boru hattının yeniden çalıştırılmasının Bağdat ve Erbil arasında müzakerelere büyük bir kapı açacağını belirten Musevi Erdoğan’ın Irak ziyaretine de değinerek "Sonuçta IKBY petrolünün sevkiyatı merkezi yönetimin bütçesinin faydasına olacak. Nitekim Federal Mahkeme, tüm petrolün SOMO aracılığıyla sevk edilmesine karar verdi. IKBY'den yeniden petrol satışı meselesi, Erdoğan'ın Irak ziyareti sırasında yapılacak müzakerelere bağlı olacak." Dedi.
Petrol akışının durmasının bölgede çalışan birçok petrol şirketleri için endişe sebebi olduğunu vurgulayan Enerji Uzmanı Rubin Samed petrol ihtiyacının IKBY ekonomisi üzerindeki etkisinin ciddiyetini de gözler önüne serdi.
Semed, ihracatın kolay bir şekilde nasıl başlayabileceğine dair petrol ihracatının önünde petrol şirketleriyle yapılan anlaşmalar ve Irak ve IKBY'de petrolün çıkarılmasına ilişkin fiyatlandırmadaki farklılıkların kaldırılması gerektiğine değindi.
Petrol akışının yeniden başlamasının bölgedeki petrol şirketlerinin faaliyetlerini motive edeceğinin altını çizen Semed, "Petrol arzının sürmesi ile bölge ile Türkiye arasındaki ekonomik ve ticari ilişki daha iyi bir noktaya gider. (IKBY'deki) Pazar ve ticarette de olumlu yansır." ifadelerini kullandı.
Enerji uzmanı Şehriyar Şeyhler, IKBY ekonomisinin temelini petrol ihracatının oluşturduğunu belirtti. Son 13 aydır petrol ihracatının durması sebebiyle bazı şirketlerin bölgeyi terk ettiğini söyleyen Şeyhler, petrol ihracatının yeniden başlamasına bu şirketler ve bölgedeki yatırımlar için olumlu sonuçlar ortaya çıkarabileceğini vurguladı.
Ayrıca petrol arzının devam etmesinin ekonomik planların uygulamasını kolaylaştıracağını ifade etti.
Şeyhler, petrol ihtiyacının başlamasıyla birlikte IKBY memur maaşlarına ilişkin sorunun çözülebileceğini ve Erbil ile Bağdat arasındaki ilişkilerin imkan sağlayabileceğini belirtti.